|
De Vechtplassencommissie, opgericht in 1936, hoedt op kritisch-constructieve
wijze de culturele, landschappelijke en natuurwaarden van de Vechtstreek, uitgaande
van 'behoud door ontwikkeling'. Agrarische belangen, economische dragers, recreatie
en water(berging) worden niet uit het oog verloren. Dit vraagt overleg, allereerst
met bestuurders maar ook met andere maatschappelijke organisaties. Vervolgens
speelt voorlichting over het uniek waardevolle karakter van de Vechtstreek een
belangrijke rol. Voor de Vrienden van de Vecht worden excursies gehouden, terwijl
tijdens de jaarvergaderingen actuele zaken ter discussie worden gesteld.
|
|
|
|
Achter de schermen is hard doorgewerkt. Terra Incognita gaat 'Venster op de Vecht' produceren. Met
steun van de provincie Utrecht brachten zij vorig najaar een werkbezoek aan de Vechtstreek, zodat
de winter kon worden gebruikt om de opzet verder uit te werken. In mei zal een eerste prototype
beschikbaar zijn waarin de geomorfologie en de ontwikkeling van het landschap centraal zullen staan. Wij
hebben het volste vertrouwen dat Terra Incognita een mooi en stimulerend webportaal zal maken. 'Interactive storytelling'
is bij uitstek geschikt om de processen die het cultuurlandschap van de Vechtstreek hebben gevormd
zichtbaar en inzichtelijk te maken. Meer over de producten van Terra Incognita en over 'interactive
storytelling' vindt U op www.terraincognita.com.Onder leiding
van de staf van het Departement Informatiekunde van de Universiteit Utrecht werken ondertussen
studenten aan verschillende informatiekundige onderwerpen die bij voldoende kwaliteit op de
website www.vensteropdevecht.nl zullen worden getoond. In
het kader van een master-project wordt gewerkt aan het visualiseren van afvoer van overtollig
water via een boezem. Andere studenten maken een 3D-visualisatie van de bouwgeschiedenis van
Slot Zuylen, terwijl studenten van de Hogeschool Utrecht een 3D-visualisatie maken van de
buitenplaats Goudestein te Maarssen.
|
|
|
|
|
Het project loopt nu ongeveer 10 maanden en in maart jl. is een Ambitienota door de
medewerkers van de provincie Utrecht geproduceerd. De vertegenwoordigers van de VPC
hebben op dit stuk een vrij scherp, maar opbouwend commentaar geleverd. Volgens de
VPC toonde het stuk geen ambities en kregen een aantal belangrijke aspecten van de
Vechtstreek onvoldoende aandacht. Door de scherpe reactie van de VPC heeft er een
overleg plaats gevonden tussen Erik Wagener en Brendan McCarthy als twee vertegenwoordigers
van het provinciehuis en Steven de Clercq en Luuc Mur als vertegenwoordigers van de
VPC. Dit heeft geleid tot een belangrijke koerswijziging. Op voorstel van het provinciaal
bestuur zullen de stukken die naar de Stuurgroep gaan, worden voorbereid door een
projectgroep met een constante samenstelling, per onderwerp aangevuld met externe
specialisten . De projectgroep zal uit ongeveer 7 personen bestaan, de VPC is hierin
vertegenwoordigd. Gestart zal worden met het hoofdstuk natuur, samen met landbouw
en landschap. Wij denken dat dit een aanzienlijke verbetering van de werkwijze zal
betekenen en hebben alle hoop dat de Vechtvisie straks een belangrijk sturend stuk
zal worden.
|
|
|
|
|
De Vrienden van de Vecht organiseert voor zaterdag 9 juni 2007 weer een Vriendenochtend. Dit
keer zal de noordelijke Vechtstreek centraal staan. In stijl met het agrarische karakter
van dat gedeelte van de Vechtstreek zullen de inschrijving en de 'strobalenlunch' dan ook
op de boerderij van de familie Nell in Muiden zijn. We mogen op de boerderij in juni veel
natuurlijke activiteit verwachten: jong vee, zwaluwen en wie weet de kerkuil?
Van de excursies waaruit u dan een keuze kunt maken zijn nu reeds te noemen:
" een poldertrektocht onder de rook van het Muiderslot;
" een vaarexcursie op het Naardermeer of in het waterwingebied in Loenen;
" een stadswandeling door Weesp.
Het lijstje is nog niet compleet. Meer nieuws vindt u in de uitnodiging die u
in mei zult ontvangen en op www.vecht.nl > Agenda. Maar reserveer zaterdagochtend
9 juni 2007 alvast voor de Vrienden van de Vecht!
|
|
|
|
|
|
DE A6A9 - EEN OUDE KOE UIT DE VECHTSTREEK? |
|
Het eerste plan voor het doortrekken van de A6 vanuit Almere door de Noordelijke Vechtstreek
tot aan het knooppunt in de Holendrechter en Bullewijker Polder dateert uit 1968 maar
wordt, na forse tegenstand (door o.a. Ton Stork geïnitieerd) rond 1973 door minister
Gruyters als beoogd tracé uit het Rijkswegenplan geschrapt. In 1988 doet minister Kroes
een nieuwe poging om deze verbinding aan te leggen door de A6-A9 op te nemen in het
Structuurschema Verkeer en Vervoer. Opnieuw zijn het felle protesten die de Tweede
Kamer in 1989 doen besluiten de plannen in te vriezen. In 1995 publiceert Rijkswaterstaat
ideeën voor de verbetering van de zogenaamde CRAAG-infrastructuur (Corridor Regio Amsterdam-Almere-Gooi);
de A6A9-plannen, ditmaal opgevoerd door minister Jorritsma, worden geschrapt. Een nieuwe
poging in 2001: het Nationaal Verkeers- en Vervoersplan van minister Netelenbos verschijnt,
waarin opgenomen een aanleg van de A6-A9. Dit voornemen wordt andermaal afgewezen door de Tweede Kamer. Een uitweg in 2003? Het Convenant De Uitweg wordt plechtig gesloten door de betrokken provincies, gemeenten, milieuorganisaties en werkgevers; het behelst een keuze voor de z.g. Stroomlijnvariant (zonder A6-A9). De inkt daarvan is nauwelijks droog, of in 2005 start minister Peijs de z.g. Plan-studie naar mobiliteit op het traject Schiphol-Amsterdam-Almere. Onderzocht worden o.a. de Stroomlijnvariant en het A6A9-tracé in verschillende uitvoeringen (meer of minder onder- en bovengronds). Massaal protest begeleidt de pogingen van Rijkswaterstaat om de hele en halve tunnel-plannen in de regio aan de man te brengen en ook de steun in Kamer kalft gestaag af. Zomer 2006: het kabinet valt en neemt het A6A9- tracé in zijn val mee. Terugblikkend op haar wapenfeiten memoreert de minister publiekelijk grote tevredenheid met het niet-aanleggen van de A6-A9! Wat leert de geschiedenis? Dat A6A9-plannen na verloop van tijd met grote hardnekkigheid steeds weer boven water komen. Daarom is het zo belangrijk dat het 'Platform tegen
A6A9, voor innovatie in mobiliteit' zijn ervaringen en kennis heeft gebundeld in een
boekje: De Planstudie Schiphol-Amsterdam-Almere onder de loep (ook te downloaden via
www.platformtegena6a9.nl). Daar kunnen toekomstige bestuurders (en bestrijders) hun
voordeel mee doen. Tenminste zo belangrijk is dat het Platform ook het tweede deel van
zijn naam serieus neemt. Dat blijkt uit de recente oproep aan het nieuwe kabinet tot een
fundamentele herbezinning op de Nota Mobiliteit. Deze nota behelst uitgangspunten (het
accommoderen van de groei van het autoverkeer) en een beoordelingssystematiek (kosten-baten-analyses
die geen rekening houden met extra CO-2 uitstoot) die strijdig zijn met de milieu-doelstellingen
van deze regering. Er kan en moet worden gekozen, en wel voor innovatie in mobiliteit.
|
|
|
|
|
|
DE BLOEMENDALERPOLDER - PPP en WWW |
|
De nieuwe minister van VROM, Mw Cramer, wil de verrommeling van Nederland aanpakken
onder het motto People, Planet, Profit en een dam opwerpen tegen de ongebreidelde aanleg
van bedrijventerreinen en woningbouwlocaties. Dit moet gebeuren door rekening te houden
met de kwaliteit van bestaande landschappen, met de gevolgen van klimaatverandering, met
meer duurzame woningbouw en met slimmer en zuiniger omgaan met ruimte. Dat treft, want
in de Bloemendalerpolder kan de minister daarmee direct aan de slag. Kort geleden is
namelijk een nieuw ontwerp-atelier van start gegaan dat zich andermaal gaat buigen
over de 'invulling' van deze polder met de gewenste woningbouw-aantallen en de aanleg
van 'nieuwe natuur'.
Essentieel is dat daarbij rekening wordt gehouden met de criteria die de minister als
speerpunten noemt: het historische landschap en de duurzaamheid en het zuinig omgaan met
de ruimte. Vertaald naar dit stroomgebied van de Vecht waar de rivier uitmondt in het
IJsselmeer, betekent dat: zoveel mogelijk behoud van de open ruimte en zoveel mogelijk
(innoverende) water-woningbouw. Dat betekent dus niet het aanleggen van een woonklimaat
en een landschap dat doet denken aan het Gooi of de Veluwe, het landelijke wonen op het
zand. Dit droombeeld moge aansluiten bij de woonwensen die projectontwikkelaars als dominant
veronderstellen, het staat haaks op het open karakter van dit stroomgebied. Men zou zich
dus moeten wapenen tegen de verleiding om al te verspreid te bouwen tussen te hoge bomen
en eerbied moeten betrachten voor het open en laag gelegen land. Dat kan, zoals de plannen
van o.a. Niek Roozen en de PvdA in Muiden, Weesp en de provincie Noord-Holland hebben
laten zien: Wonen aan het Wijde Water van Weesp.
Kijk op http://www.vecht.nl/index.php3?goto=3.5.1.2
en op de site van het nieuwste ontwerp-atelier: www.bloemendalerpolder.com.
|
|
|
|
|
|
FORT UITERMEER - kruispunt van
Vecht en Naardermeer - van de Stelling van Amsterdam en van de Oude en Nieuwe Hollandse Waterlinie |
De meeste Waterlinie-forten zijn strategisch gelegen, maar weinig zo strategisch als
Uitermeer. Het bewaakt de Vecht, de 's Gravelandse Vaart, de verbinding met het Naardermeer
(vandaar 'Utermeer'), de Loodijk, de Keverdijk en zelfs de spoorlijn van Weesp naar
Naarden. Tot voor enkele jaren heeft het vredig geslapen en als onderkomen en opslagplaats
gediend voor een aantal provinciale diensten (gladheids- en muskusratten-bestrijding). Het
fraai gelegen torenfort is met veel liefde gerestaureerd door Carlos Scheltema en ligt
nu als een ontwaakt doornroosje aan de oevers van de Vecht. De provincie wil daar graag
meer mensen van laten genieten dan tot dusver mogelijk was. Daartoe wil zij een toeristisch-recreatieve
functie geven aan het fort-terrein, maar dan wel met behoud van de aanwezige cultuurhistorische
en natuurwaarden. Deze verlangens kunnen makkelijk met elkaar in conflict komen: teveel en
te opzichtig recreatief toerisme verstoort die waarden die men wil behoeden. Dat vraagt
dus om maatwerk en daartoe heeft de provincie Noord-Holland met een Stuurgroep, waarin
o.a. het Landschap Noord-Holland was vertegenwoordigd, in 2006 een Programma van Eisen
samengesteld waaraan de inrichting en het toekomstig gebruik van het fort-gebied moet
voldoen. Vervolgens werd een (helaas besloten) prijsvraag uitgeschreven voor ideeën
inzake inrichting en beheer die met deze randvoorwaarden in overeenstemming zouden
zijn. Eind vorig jaar (20-12-06) meldde het persbericht van de provincie Noord-Holland
dat de Stuurgroep Herontwikkeling Fort Uitermeer o.l.v. gedeputeerde Hans Schipper,
gekozen had voor de Stichting Uiteraard Uitermeer als ontwikkelaar van het fort-gebied
omdat de plannen van deze stichting het beste voldeden aan het Programma van Eisen. Het
is nu wachten op de ondertekening van de intentie-overeenkomst tussen provincie en de
Stichting Uiteraard Uitermeer opdat begonnen kan worden met de behoedzame ontwikkeling
en openstelling van het gebied. Veel liefhebbers van dit mooie gebied zullen de verdere
plannen op de voet volgen. De kwaliteit die in de initiatiefgroep Uiteraard Uitermeer
is vertegenwoordigd, rechtvaardigt vertrouwen in een juiste maatvoering van die plannen
en een goede balans tussen alle (provinciale) wensen en waarden.
We kunnen het allemaal volgen op: www.uiteraarduitermeer.nl.
|
|
|
|
|
|
BEZWAAR TEGEN HELIHAVEN LANGS DE VECHT |
|
De VPC heeft in 2006 bezwaar gemaakt tegen het besluit van het Ministerie van Verkeer en
Waterstaat om een bewoner van de Vechtoever in Breukelen toe te staan een particuliere
helihaven in gebruik te nemen. Omdat het ministerie dit bezwaar heeft afgewezen zag de
VPC zich genoodzaakt beroep aan te tekenen bij de Rechtbank Utrecht. De VPC vindt dat
het al of niet ingebruik nemen van particuliere helihavens integraal getoetst moet
worden. Er ontstaat geluidsoverlast voor omwonenden en recreanten. Daarnaast worden
de kwetsbare flora en fauna bedreigd door verstoring van de rust en de kap van beplanting,
nodig om voldoende veilige vliegroutes te realiseren. En er zullen er steeds meer zijn die
willen vliegen in plaats van in de file te staan… Bij de in het geding zijnde helihaven
spelen deze factoren een rol. De VPC plaatst in dit geval ook nog eens vraagtekens bij
de duurzaamheid van de veiligheid omdat de gekapte bomen weer zullen moeten worden
aangeplant. Het ministerie heeft uitsluitend aan de veiligheidscriteria getoetst. En dat
terwijl bij het parlement een wetsvoorstel is ingediend om de besluitvorming rond
helihavens naar de provincies te verleggen. De provincie Utrecht heeft op voorhand
reeds bekend gemaakt integraal te zullen toetsen op alle betrokken aspecten. Het ministerie
had daarmee rekening behoren te houden. De uitspraak van de Rechtbank Utrecht laat
nog even op zich wachten. Wij houden u op de hoogte.
|
|
|
|
|
Vanaf het eerste begin van de ontwikkeling van Op Buuren heeft de VPC aangedrongen op
een bij de Vecht passende bouw. Dit heeft geleid tot een nauwe samenspraak tussen Kondor
Wessels, nu Mapron, de gemeente Maarssen en de VPC. Bij de ontwikkeling van het dorp
wordt zeer nauwkeurig gekeken naar de bouwstijl, de gebruikte materialen en de invulling
van de buitenruimte. De plannen worden langzamerhand steeds gedetailleerder. Alles
wordt zo nauwkeurig mogelijk afgewogen, van straatstenen tot straatlantaarns, er wordt
niets aan het toeval overgelaten. De bodemsanering is afgerond, het grondwerk is grotendeels
klaar en binnenkort gaat de eerste paal de grond in. Aan de overkant, bij Buuren Buiten, waar
in een buitenplaatsachtige sfeer wordt gebouwd, wordt binnenkort de eerste laan bomen geplant, grote, al
volwassen linden afkomstig uit Zeewolde. Hier loopt de beplanting dus voor op de bouw en
creëert op deze manier een groene sfeer op het moment dat de gebouwen gereed zijn. De
vertegenwoordigers van de VPC blijven het proces zo nauwkeurig mogelijk volgen.
|
|
|
|
|
Het Werkcomité is versterkt door de toetreding van twee nieuwe leden: de heer P.J.M.
Rombouts en de heer C.H. Beelaerts van Blokland. Wij heten hen op deze plaats van harte
welkom. Tegelijkertijd nemen wij tot onze spijt afscheid van de heer M. Schimmelpenninck
die zijn participatie niet langer kan verenigen met zijn overige werkzaamheden.
|
|
|
|
|
|
DE 'INDELING' VAN DE VECHT |
Onze gastbijdrage wordt dit keer verzorgd door de Utrechtse wethouder Robert Giesberts
via een kort vraaggesprek gehouden door Gerard Joost Esser.
Op 20 januari 2007 werd tijdens de Vechtplatform-bijeenkomst in het gemeentehuis van
Breukelen gesproken over de indeling van de Vecht. Er werden bijzondere begrippen gehanteerd,
zoals 'Stedelijke Vecht', 'Heren-Vecht', 'Boeren-Vecht' en 'Zuiderzee-Vecht". De discussie ging
vooral over de grens tussen de 'Stedelijke Vecht' en de 'Heren-Vecht" en waar die grens getrokken
moest worden. Wethouder Robert Giesberts van de gemeente Utrecht stelde uiteindelijk voor
deze grens te trekken bij De Muinck Keijzerbrug in Utrecht. En hij vond gehoor. Omdat de
stad Utrecht in de Vechtstreek een bijzondere plaats inneemt als het gaat om de bebouwing
langs de Vecht, leek het goed om deze discussie aan te grijpen om de wethouder te vragen
naar zijn visie op deze voorgestelde grensovergang. Giesberts reageerde door te benadrukken
dat hij natuurlijk wel uitgaat van de rode contouren van de stad. Hij stelt: "dat wat
er inmiddels is, blijft staan". Wel is hij van mening dat als er veranderingen nodig
zijn, er extra goed gekeken moet worden naar kwaliteitsverbetering van de Vechtoever. Hij
noemt als voorbeelden een verbeterde verkeersafwikkeling en andere relevante maatregelen
die het totaalbeeld van de Vecht bepalen. Zijn visie is dat de 'harde overgangen'
eigenlijk vermeden zouden moeten worden. Het beeld aan de 'Herenkant' mag best een
'stenig' karakter hebben maar dan wel in overeenstemming met het gebied eromheen. Hij
zou graag een geleidelijke overgang naar bebouwing, of beter gezegd naar de stad,
zien. Aan de andere kant vindt hij het wel belangrijk dat het merkbaar moet zijn dat
als je de stad verlaat, de natuur meer ruimte krijgt. De Muinck Keijzerbrug is een
goede plaats voor dit veranderende karakter. Dat is daar immers nu ook al goed waarneembaar. De
reden dat Utrecht deelneemt aan het bestuurlijk Vechtplatform is dat het volledig
betrokken wil zijn bij de te ontwikkelen Vechtvisie. De Vecht is voor de stad zeer
belangrijk en biedt kansen voor hoogwaardige recreatie. De gemeente wil graag groene
ontwikkelingen stimuleren op plaatsen waar dit mogelijk is en volwaardig en doelgericht aan de visieontwikkeling deelnemen.
|
|
|
|
Deze rubriek is bedoeld om onder de vrienden van de Vecht (prikkelende) discussie uit
te lokken, of in ieder geval het eenrichtingsverkeer naar de Vrienden te verdunnen.
Op de eerste Mening ('Bunkers') volgde 1 reactie (gericht aan de schrijver) die hartgrondige
instemming met sloop betuigt, maar tevens gewaagt van een jaren geleden succesvol voorstel
tot bescherming. Getuigt de overige stilte van onverschilligheid of, misschien, van algemene
eensgezindheid over de slogan bunkers, weg er mee? Hieronder een volgende 'mening':
SCHONE VECHT EN KLARE TAAL
Er is een verband tussen het een en het ander: zonder klare taal houden we geen schone Vecht(streek).
Vroeger schreven artsen onleesbaar, mede om hun patiënten onwetend te houden. Tegenwoordig
hebben professionals op het gebied van ruimtelijke ordening een taalspel ontwikkeld waarmee
burgers kunnen worden gerustgesteld, maar soms de facto buitengesloten. Er wordt - vaak
met goede bedoelingen - van een jargon gebruik gemaakt dat zo vaag is dat de boodschapper
zich daar veilig achter kan verschuilen. Om die reden moet iedereen, ook de VPC en
de Vrienden van de Vecht, bij zichzelf te rade gaan of hij niet voor deze verleiding
bezwijkt: het in de taal iedereen naar de zin willen maken en keuzes ontwijken door
middel van vage woorden of een teveel aan enerzijds, anderzijds. Een praktisch voorbeeld
is 'behoud door ontwikkeling'. Zonder een nadere uitleg wat daar in een concrete situatie
mee wordt bedoeld, is dit een weinig zeggende term. Wat en hoeveel van het gewaardeerde
oude wordt er door de voorgestelde 'ontwikkeling' in dat bepaalde geval behouden? Zonder
zo'n specificatie is de term niet meer dan een geruststellend zoethoudertje dat project-ontwikkelaars
in de praktijk meer kansen biedt dan project-behoeders. Pas op uw te behouden zaak! Het
is tijd voor een lijstje met woorden en uitdrukkingen waarbij men op zijn tellen moet
passen. Bij voorbeeld: behoud door ontwikkeling; robuuste zones (ecologische, groene
of blauwe); rood voor groen. Suggesties voor andere termen zijn welkom. Herman Veelenturf
|
|
|
|
|
|
MEMORABELE FEITEN LANGS DE VECHT |
Stormschade
De storm die op donderdag 18 januari jl. over het land raasde heeft veel schade aangericht in de Vechtstreek.
Vele monumentale bomen zijn helaas verloren gegaan. Vooral Breukelen kreeg het zwaar
te verduren. Op Gunterstein ging een deel van de lindelaan verloren, vaak meer dan 200 jaar oude bomen. Nijenrode werd het zwaarst getroffen en verloor maar liefst 67 bomen.
|
|
|
|
|
'Project Nederland' van Willem van Toorn met een beeld-essay van Theo Baart (Augustus 2007 -
€ 12,50, ISBN 9789045700793 (www.augustus.nl) Een uit het hart gegrepen aanklacht tegen de verrommeling van het landschap.
|
|
|
|
|
JAARVERGADERING 2007 & UITREIKING TON STORK VECHTEN VOOR DE VECHT-PENNING |
21 april 2007: meer dan 70 jaar Vechtplassencommissie en bijna 7 jaar Vrienden van de Vecht
De viering vond plaats op Doornburgh in Maarssen met op het middagprogramma een tocht
langs hoogtepunten in de Vechtstreek onder leiding van Jörn Copijn.
Hoogtepunt van de ochtend vormde de uitreiking van de Ton-Stork-Vechten-voor-de-Vecht-Penning
voor het jaar 2007 aan de voorzitter van het Platform tegen A6A9, voor innovatie in mobiliteit: Hermine Kalf
De Ton Stork Vechten voor de Vecht-Penning
Deze prachtige (door Elisabeth Varga ontworpen) penning, een plompenblad, wordt iedere
twee jaar uitgereikt aan iemand die zich in de voorafgaande periode op een bijzondere
wijze verdienstelijk heeft gemaakt voor het behoud van het Vechtlandschap. Na Ton Stork
in 1999 waren dat Anthony Lisman in 2001, Edward & Sally Munnig Schmidt in 2003 en Ineke Dukes in 2005.
De Voorzitter van het Platform tegen A6A9 was de afgelopen jaren hart én hoofd van het
regionale verzet tegen de doorsnijding van het Vechtlandschap met de A6A9. En op dat
hoofd past een kroon, om iets goed te maken voor alle offers die twee jaar lang dag-in
dag-uit zijn gebracht.
Voor de Vechtplassencomissie bestaat die kroon uit de Ton Stork Vechten voor de Vecht-penning.
Niemand past die nu beter dan Hermine Kalf.
|
|
|
|
|
